Dokumenty udostępnione radnym nadają się na makulaturę
Firma solidnie wykonała nikomu niepotrzebną robotę, a publiczne pieniądze zostały zmarnowane, gdyż prawo wyraźnie mówi, że radni powinni mieć pełny dostęp do danych.
Radni mają prawo zapoznać się z nazwiskami osób zgłaszających wnioski i uwagi do studium. Absurdem jest pozbawianie ich tego prawa.
Od długiego czasu radni domagają się od wójta tego, co im się należy – jeśli mają głosować nad studium – to znaczy dostępu do wszystkich dokumentów związanych ze studium. Wójt notorycznie odmawiał udostępnienia tych dokumentów. Aż w końcu pod koniec kwietnia 2017 r. do biura rady zostały dostarczone wnioski i uwagi mieszkańców w temacie studium.
Jednak papiery te nadają się na makulaturę! Z pism mieszkańców zostały usunięte ich dane osobowe, mimo, że radni, jako osoby biorące udział w procesie uchwalania studium, powinni mieć wgląd do danych osób, które złożyły swoje wnioski i uwagi.
Dlaczego wójt nie udostępnił radnym kompletnych dokumentów?
Są dwie odpowiedzi – albo nie wiedział, że powinien je udostępnić. Albo nie chciał ich udostępnić, gdyż ma coś do ukrycia?
A poza tym: czy można tak lekkomyślnie szastać pieniędzmi publicznymi?
Poniżej opinia prawna na temat udostępniania radnym dokumentów studium wraz z danymi osobowymi.
Dostęp radnych do danych osobowych w przypadku studium jest uzasadniony.
Czy można odmówić radnym ujawniania danych osobowych osób wnoszących uwagi i wnioski podczas procedury uchwalania studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy bądź miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego?
Nie. Poinformowanie radnych o tym, kto wniósł uwagi i wnioski, o których mowa w pytaniu, jest zgodne z ustawą o ochronie danych osobowych.
W art. 23 ust. 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (DzU z 2002 r. nr 101, poz. 926 ze zm.) wskazane zostały tzw. przesłanki dopuszczalności przetwarzania danych osobowych, czyli sytuacje, w których ustawodawca uznał za uprawnione dysponowanie tymi danymi przez podmiot trzeci. Warto przy tym przypomnieć, że przez przetwarzanie danych - zgodnie z art. 7 pkt 2 ustawy - rozumie się jakiekolwiek operacje wykonywane na danych osobowych, takie jak zbieranie, utrwalanie, przechowywanie, opracowywanie, zmienianie, udostępnianie i usuwanie, a zwłaszcza te, które wykonuje się w systemach informatycznych. W analizowanej sytuacji za istotną należy uznać przesłankę sformułowaną w art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy o ochronie danych osobowych, który przewiduje, że przetwarzanie danych jest dopuszczalne wtedy, gdy jest to niezbędne dla zrealizowania uprawnienia lub spełnienia obowiązku wynikającego z przepisu prawa. Przesłanka ta jest spełniona w przypadku realizacji procedur uchwalania odpowiednio studium oraz planu miejscowego, przy czym uprawnienia i obowiązki wynikające ze stosownych przepisów ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (DzU nr 80, poz. 717 ze zm.), a do ich wykonania niezbędne jest przetwarzanie danych osobowych.
Duża rola wniosków i uwag
Ważnym elementem przewidzianym w procedurach sporządzania studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego są uzgodnienia i konsultacje społeczne. Obejmują one wnoszenie uwag i wniosków do projektu odpowiednio studium albo planu miejscowego przez osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej (art. 11 pkt 1 oraz pkt 10-12, art. 17 pkt 1 oraz pkt 10-14 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym). Z przepisów tej ustawy wynika, że te wnioski i uwagi mają istotne znaczenie. Artykuł 12 wskazuje, że studium uchwala rada gminy, rozstrzygając jednocześnie o sposobie rozpatrzenia uwag, o których mowa w art. 11 pkt 12 - czyli uwag nieuwzględnionych. Artykuł 18 stanowi natomiast, że uwagi do projektu planu miejscowego może wnieść każdy, kto kwestionuje ustalenia przyjęte w projekcie planu wyłożonym do publicznego wglądu, przy czym uwagi wnosi się na piśmie. Zgodnie zaś z art. 20 ust. 1, plan miejscowy uchwala rada gminy, po stwierdzeniu jego zgodności z ustaleniami studium, rozstrzygając jednocześnie o sposobie rozpatrzenia uwag do projektu planu oraz sposobie realizacji, zapisanych w planie, inwestycji z zakresu infrastruktury technicznej, które należą do zadań własnych gminy, oraz zasadach ich finansowania, zgodnie z przepisami o finansach publicznych.
Niezbędne dane osobowe wnioskujących
Biorąc pod uwagę powyższą regulację, oczywiste wydaje się, że aby rada gminy mogła zapoznać się z konkretnymi uwagami lub wnioskami i podjąć w ich przedmiocie rozstrzygnięcie w formie uchwały, niezbędne jest, by poznała treść uwag i wniosków, na którą składa się nie tylko część merytoryczna, lecz także oznaczenie podmiotu, który z nimi występuje. Zapoznanie się samej rady, a w istocie radnych, z danymi osób występujących z wnioskiem czy uwagą do studium bądź planu miejscowego należy zatem uznać za uprawnione i konieczne dla realizacji wskazanych wyżej przepisów. Ponadto możliwość zapoznania się z danymi tych osób wyłącznie przez wójta, burmistrza czy prezydenta miasta, do którego owe uwagi i wnioski wpływają, stawiałoby organ władzy wykonawczej w pozycji uprzywilejowanej względem organu uchwałodawczego. Trudno szukać usprawiedliwienia dla tej nierówności, zwłaszcza że w świetle przepisów ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym to rada gminy decyduje o kształcie studium i planu miejscowego, dla której to decyzji niezbędne jest zapoznanie się z wniesionymi wnioskami i uwagami. Niewątpliwe jest ponadto, że osoby wnoszące uwagi i wnioski nie podejmują swych działań anonimowo i przyjmują do wiadomości fakt, że podjęta właśnie przez nich inicjatywa w formie uwagi czy wniosków będzie stanowić przedmiot rozważań organów władzy publicznej.
Niezależnie od powyższego, podkreślić należy, że ujawnienie wobec radnych nazwisk owych osób nie jest „nadmierne" z punktu widzenia zasady adekwatności danych wynikającej z art. 26 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych. Na mocy tego przepisu administrator danych przetwarzający dane powinien dołożyć szczególnej staranności w celu ochrony interesów osób, których dane dotyczą, a przede wszystkim jest obowiązany zapewnić, aby dane te były adekwatne w stosunku do celów, w jakich są przetwarzane.
Odmowa ujawniania radnym danych osobowych osób wnoszących uwagi i wnioski podczas procedury uchwalania studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta bądź miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nie znajduje zatem uzasadnienia w przepisach ustawy o ochronie danych osobowych.
PODSTAWA PRAWNA
• Art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (DzU z 2002 r. nr 101, poz. 926 ze zm.)
• Art. 11 pkt 1 i pkt 10-12, art. 12, art. 17 pkt 1 i pkt 10-14, art. 18, art. 20 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (DzU nr 80, poz. 717 ze zm.)